Nazwy rodzajów oliw

Rodzaje oliw

Rodzaje oliw opisuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) numer 1308/2013, ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych.

• »Oliwy z pierwszego tłoczenia« to oliwy uzyskane z owoców drzewa oliwnego wyłącznie przy pomocy mechanicznych lub innych fizycznych środków, w warunkach nieprowadzących do zmian w oliwie, które nie zostały poddane innej obróbce niż płukanie, dekantacja, odwirowanie lub filtrowanie.
• »Ekstra oliwa z pierwszego tłoczenia« / »oliwa ekstra z pierwszego tłoczenia« / »oliwa najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia« to oliwa z pierwszego tłoczenia, o maksymalnej kwasowości nie większej niż 0,8 g na 100 g.
• »Oliwa z pierwszego tłoczenia« to oliwa z pierwszego tłoczenia, o maksymalnej kwasowości nie większej niż 2 g na 100 g.
• »Oliwa lampante« to oliwa z pierwszego tłoczenia, o maksymalnej kwasowości większej niż 2 g na 100 g.
• »Oliwa rafinowana« to oliwa uzyskana w drodze rafinacji oliwy z pierwszego tłoczenia, o kwasowości nie większej niż 0,3 g na 100 g.
• »Surowa oliwa z wytłoczyn oliwnych« to oliwa uzyskana z wytłoczyn z oliwek w drodze obróbki przy pomocy rozpuszczalników lub środków fizycznych.
• »Rafinowana oliwa z wytłoczyn oliwnych« to oliwa uzyskana w drodze rafinacji surowej oliwy z wytłoczyn oliwnych, o kwasowości nie większej niż 0,3 g na 100 g.
• »Oliwa z wytłoczyn oliwnych« to oliwa uzyskana w drodze mieszania oliwy rafinowanej z wytłoczyn oliwnych i oliwy z pierwszego tłoczenia innej niż oliwa typu lampante, o kwasowości nie większej niż 1 g na 100 g.

Niektórzy producenci wyróżniają dodatkowe rodzaje oliw.

• »Oliwa premium« to oliwa z pierwszego tłoczenia, o maksymalnej kwasowości nie większej niż 0,5 g na 100 g oraz bedąca oliwą zrównoważoną.
• »Oliwa ultra premium« to oliwa z pierwszego tłoczenia, o maksymalnej kwasowości nie większej niż 0,3 g na 100 g oraz spełniająca kryteria standardu Ultra Premium.

Kwasowość odnosi się do zawartości kwasu oleinowego.

Właściwości organoleptyczne oliw

Owocowość. Opisuje ogólne doznania węchowe oliwy, które zależą od odmiany użytych oliwek. Oliwa może być owocowa w różnych stopniach:

• Niedojrzała: ma zapach przypominający zielone, nie w pełni dojrzałe owoce, co jest charakterystyczne dla oliwek zbieranych wcześnie w sezonie.
• Dojrzała: przypomina aromat dojrzałych owoców, z oliwek zbieranych później, kiedy są w pełni dojrzałe.

Gorzkość. Jest typowa dla świeżych oliwek. Jest często postrzegana jako znak wysokiej jakości. Jest zazwyczaj odczuwalna na języku.

Ostrość. Odczucie pieczenia czy szczypania w gardle. Traktowana jako oznaka świeżości i dobrego przetworzenia oliwek.

Równowaga. Oliwa zrównoważona to taka, której smak jest harmonijny, bez przewagi gorzkości czy ostrości nad owocowością.

Łagodność. Oliwa łagodna ma minimalną gorzkość i ostrość, jest łatwiejsza i przyjemniejsza dla tych, którzy wolą subtelniejsze smaki.

Nazewnictwo

Wyrażenie »oliwa z oliwek« to pleonazm. Słowo »oliwa« oznacza bowiem tłuszcz roślinny wyciśnięty z oliwek. Tłuszcze wyciśnięte z innych roślin nazywa się olejami (na przykład »olej z rzepaku« / »olej rzepakowy«).